Data publikacji w serwisie: 4 grudnia 2024 r.
10 grudnia godz. 18.00 wykład „Od grodu do twierdzy. Dzieje fortyfikacji poznańskich”
Zapraszamy na kolejny wykład z cyklu: „Uniwersyteckie wykłady na Zamku. Przeszłość”
10 grudnia (wtorek), godz. 18.00, Sala pod Zegarem
Wykład
„Od grodu do twierdzy. Dzieje fortyfikacji poznańskich”
wygłosi prof. UAM dr hab. Zbigniew Pilarczyk
z Wydziału Historii
Widomym znakiem militarnego znaczenia miasta były fortyfikacje. Tam, gdzie decydowały się losy regionu czy państwa – w miejscach strategicznych wznoszono konstrukcje obronne. Przykładem tego typu działań jest chociażby gród na Ostrowie Tumskim. W momencie lokacji miasta Poznania w 1253 roku pojawiły się urządzenia obronne. Do końca XVI wieku Poznań, zaraz po Krakowie, był najlepiej bronionym polskim miastem.
Także później pozostawał ważnym punktem strategicznym, jednak liczne plany rozbudowy systemu obronnego z okresu XVI–XVIII wieku pozostały niezrealizowane. I tak Poznań tego czasu nazwać można „papierową twierdzą”. Dopiero w XIX wieku władze pruskie podjęły decyzję o zbudowaniu w Poznaniu nowoczesnej twierdzy poligonalnej. Rozwój techniki wojennej zmusił władze polityczne i wojskowe Niemiec do częściowej likwidacji poprzedniej i budowę w II poł. XIX wieku nowej twierdzy – fortowej.
Jej liczne ślady pozostały w krajobrazie miasta Poznania do dnia dzisiejszego. Najnowsze badania archeologiczne i z zakresu historii wojskowości wiele zagadnień ukazują w zupełnie nowym świetle.
Zbigniew Pilarczyk – historyk wojskowości. Emerytowany profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W latach 2006 – 2017 roku kierownik Zakładu Historii Wojskowej Instytutu Historii UAM. W latach 2002-2008 prodziekan Wydziału Historycznego UAM, w latach 2008-2016 prorektor UAM. Zainteresowania naukowe: historia fortyfikacji, historia historiografii wojskowej, historia harcerstwa. Wypromował 12 doktorów i 250 magistrów historii. Autor publikacji dotyczących historii fortyfikacji polskich ze specjalnym uwzględnieniem Poznania. Przewodniczący Rady Programowej Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości w Poznaniu, członek Rady Programowej Muzeum Harcerstwa w Warszawie. Redaktor naczelny serii „Poznańskie Zeszyty Fortyfikacyjne”. Popularyzator nauki. Instruktor Związku Harcerstwa Polskiego.